Η Ανακλαστογραφία Υπερύθρου, Short Wavelength InfraRed (SWIR), βασίζεται αρχή ότι με την αύξηση του μήκους κύματος αυξάνεται και το βάθος διείσδυσης της ακτινοβολίας μέσα στο υλικό, η χρήση ακτινοβολίας στο Short Wavelength InfraRed (SWIR) δηλαδή στην περιοχή 1.000-2.500nm επιτρέπει τη διείσδυση σε στρώματα βαθύτερα από τα επιφανειακά (βερνίκι, ζωγραφικό στρώμα) δίνοντας τη δυνατότητα μελέτης των στρωμάτων αυτών.
Στα ζωγραφικά έργα η τεχνική αυτή βρίσκει εφαρμογή στη μελέτη των προσχεδίων που έχουν δημιουργήσει οι καλλιτέχνες προτού εφαρμόσουν στα έργα τους το ζωγραφικό στρώμα. Αυτό μπορεί να δώσει πολύτιμες πληροφορίες για την τεχνική κατασκευής ενός πίνακα, την τεχνοτροπία του καλλιτέχνη αλλά και να συμβάλει στην μελέτη της αυθεντικότητας του ζωγραφικού έργου.
Η δυνατότητα ανίχνευσης των προσχεδίων στηρίζεται στο γεγονός ότι η υπέρυθρη ακτινοβολία διαπερνά το ζωγραφικό στρώμα και οπισθοσκεδάζεται όταν συναντήσει το στρώμα της προετοιμασίας, η οποία είναι συνήθως μια λευκή και κατά συνέπεια έντονα ανακλαστική επιφάνεια. Στα σημεία όμως που βρίσκεται το υλικό με το οποίο χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία του προσχεδίου, υπάρχει έντονη απορρόφηση γεγονός που δημιουργεί μια έντονη αντίθεση μεταξύ των περιοχών με προσχέδιο και των περιοχών χωρίς αυτό.
Με τη χρήση κατάλληλης κάμερας, ευαίσθητης στο SWIR επιτυγχάνεται η πλήρης καταγραφή του προσχεδίου ενώ η συνδυαστική χρήση φίλτρων η οποία περιορίζει το φασματικό εύρος αυξάνει την ευκρίνεια αναλόγως και των υλικών που απαντώνται στο ζωγραφικό έργο. Προαπαιτούμενο είναι η χρήση πηγών φωτός που εκπέμπουν στο SWIR.
Χαρακτηριστικά
● Φωτισμός περιοχής ενδιαφέροντος με πηγή που ακτινοβολεί στο SWIR (1.000-2.000nm).
● Η υπέρυθρη ακτινοβολία διαπερνά βερνίκι και χρωστικές, οπισθοσκεδάζεται από το στρώμα προετοιμασίας, απορροφάται από μολύβι ή κάρβουνο.
● Συλλογή της οπισθοσκεδαζόμενης ακτινοβολίας (διαχεόμενης ανάκλασης) μέσω εικόνας.
● Εντοπισμός προσχεδίων μέσω της αντίθεσης στην εικόνα.
Εφαρμογή
Εφαρμόζεται σε:
● Πίνακες.
● Εικόνες-Αγιογραφίες.
Η υπέρυθρη ακτινοβολία έχει την ιδιότητα να διαπερνά τα ζωγραφικά στρώματα και να οπισθοσκεδάζεται από τα χαμηλότερα στρώματα, όπως είναι η προετοιμασία. Η διαπερατότητα αυξάνεται με την αύξηση του μήκους κύματος. Εάν υπάρχει προσχέδιο με υλικό το οποία απορροφάει έντονα την υπέρυθρη ακτινοβολία, όπως μολύβι ή κάρβουνο, τότε στα σημεία αυτά δεν υπάρχει οπισθοσκεδαζόμενη ακτινοβολία, γεγονός που δημιουργεί μια αντίθεση μεταξύ των περιοχών ισχυρής και χαμηλής οπισθοσκέδασης, με αποτέλεσμα τον εντοπισμό των προσχεδίων.